PL EN

Polska Izba Książki ul. Oleandrów 8 00-629 Warszawa

Projekt Ustawy o ochronie rynku książki

Projekt Ustawy o ochronie rynku książki

Aktualizowano: 13.10.2021 r.

Prace nad aktualizacją projektu Ustawy o książce po roku 2018

O legislacyjne wsparcie dla rynku książki Polska Izba Książki apelowała nieustannie w ministerstwie kultury i jego agendach, komisjach kultury Sejmu czy Senatu. Wystosowano liczne pisma z analizą złego stanu rynku książki w Polsce i ze wskazaniem  na mechanizmy regulacji rynku w innych krajach, skuteczne  dla rozwoju czytelnictwa i zrównoważonego rozwoju branży. Proponowany przez Izbę projekt ustawy oparty jest na długoletniej analizie mechanizmów rynku książki i dopuszczalnych sposobów ich równoważenia, na doświadczeniach rozwiniętych krajów z wysokim poziomem czytelnictwa. Wdrożenie ochrony ceny nowości wydawniczych z jednej strony jak i mechanizmów wspierających zakupy książek przez czytelników oraz  stacjonarne księgarnie byłoby istotnym impulsem dla poprawy sytuacji branży.  Odbyły się liczne informacyjne spotkania. 

Równolegle organizowano kolejne dyskusje środowiskowe w celu konsolidowania branży wokół projektu ustawy jak i ustalenia aktualizacji zapisów projektu ustawy, której ostatnia wersja  pochodziła z roku 2017. W kwietniu 2019 roku PIK przedłożyła podmiotom branży do konsultacji zmieniony projekt regulacji rynku. Zebrane licznie uwagi przyczyniły się do dalszych prac dostosowujących projekt ustawy do zmieniających się warunków  i potrzeb branży. Przy wsparciu Kancelarii LSW, mecenasa Krzysztofa Ślusarka oraz mecenas Agnieszki Kądzieli-Piaseckiej opracowano w 2020 roku aktualizację tekstu ustawy nadając jej nowy zasięg i tytuł: - „Ustawa o ochronie rynku książki”. Od 19 kwietnia do 18 maja 2021 roku Izba prowadziła konsultacje branżowe. Zebrano 41 uwag ze strony podmiotów działających na rynku książki. W dniu 28.09. 2021 roku odbyła się debata środowiska książki, na które przedstawiono wyniki konsultacji i poddano refleksji kolejną wersję projektu ustawy, w której implementowano wiele z nadesłanych postulatów.  W spotkaniu prowadzonym off- i on-line wzięło łącznie udział ponad stu przedstawicieli   80 podmiotów branżowych (wydawnictw, księgarń, dystrybucji) oraz organizacji i mediów środowiska książki. W dyskusji zabrało głos 19 gości, przedstawicieli wszystkich sektorów rynku. Wielu księgarzy i wydawców opowiedziało się za proponowaną regulacją rynku. Wybrzmiało wiele głosów sceptycznych wobec  wdrożenia jednakowej ceny na premiery wydawnicze bez regulacji wysokości rabatów udzielanych dystrybucji i detalistom. Nie brakowało także głosów przeciwnych ingerencji w działanie rynku.

O pracach nad projektem w latach    2010-2017            

W maju 2010 roku Zgromadzenie Członków Polskiej Izby Książki podjęło uchwałę o kontynuacji prac rozpoznawczych, na ile wdrożenie w Polsce ustawy o jednolitej cenie nowości wydawniczych przez określony czas – na wzór tych z Francji i Niemiec – byłoby korzystne dla polskiego rynku książki. W wyniku analizy kondycji rynku wydawniczego i księgarń, trendów i zagrożeń, jak i rozwoju branży wydawniczej i księgarstwa w krajach, w których wprowadzono regulację, Rada Polskiej Izby Książki podjęła w kwietniu 2013 roku decyzję o rozpoczęciu prac nad projektem ustawy. Opracowanie stosownych ekspertyz, uzasadnień i samego tekstu projektu ustawy powierzono kancelarii prawniczej Leśnodorski, Ślusarek i Wspólnicy sp. k. oraz firmie doradczej GAB Media. Opracowania ekspertów konsultowane były z szerokim gronem przedstawicieli różnych organizacji księgarzy, wydawców i dystrybutorów książki: IKP, OSK, PTWK, SKP, SWK i inne.

Projektowi PIK udzielały merytorycznego wsparcia Ministerstwo Kultury Francji, Instytut Francuski w Warszawie oraz Boersenverein des Deutschen Buchhandels (niemiecka izba branży księgarsko-wydawniczej). Pierwsza wersja projektu ustawy wraz z materiałami analitycznymi przedłożona została w drugiej połowie  w roku 2014 odpowiednim organom administracji państwowej oraz sejmowym i senackim komisjom kultury. Projekt był przedmiotem obrad Prezydium Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu w dniu 15. stycznia 2015 r. oraz Senackiej Komisji Kultury i Środków Przekazu w dniu 17. marca 2015 r.

Zainteresowanie prowadzeniem prac nad projektem w Sejmie wyraził w 2014 roku Klub Parlamentarny PSL. Widząc znaczenie regulacji rynku książki dla rozwoju czytelnictwa i edukacji w małych ośrodkach miejskich i na wsi oraz dla rozwoju drobnej przedsiębiorczości - Klub Parlamentarny PSL w dniu 08.04. 2015 r. wniósł do laski marszałkowskiej projekt ustawy pod nazwą „Projekt ustawy o książce”. Z tej okazji odbyła się konferencja prasowa w Sejmie z udziałem pisarzy Małgorzaty Gutowskiej-Adamczyk, Ignacego Karpowicza, Grzegorza Kasdepke, a także prezesa PIK Włodzimierza Albina, wiceprezesa Izby Księgarstwa Polskiego, pana Waldemara Różyckiego i prezesa Książnicy Polskiej, pana Jerzego Okuniewskiego. Obecni byli ponadto wydawcy Sonia Draga, Maciej Makowski, Grzegorz Majerowicz i Bogdan Szymanik.

Pierwsze czytanie projektu odbyło się 05 sierpnia 2015 r. z udziałem dwóch przedstawicieli środowiska literackiego i wydawniczego – pana Grzegorza Majerowicza i mecenasa Krzysztofa Ślusarczyka. Utworzona Podkomisja ds. tego projektu obradowała jeszcze dwa razy, zapraszając przedstawicieli licznych środowisk, nie zawsze bezpośrednio związanych z branżą wydawniczo-księgarską. Wprowadzono poprawki do projektu, nie zawsze po myśli środowiska książki. Koniec VII kadencji Sejmu 25 października 2015 r. oznaczał unicestwienie pracy legislacyjnej nad ustawą.

Izba prowadzi nadal - w porozumieniu z wydawcami i organizacjami księgarskimi - starania o wdrożenie ustawy o jednolitej cenie książki. Prowadzone są rozmowy z nowym kierownictwem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W wyniku tych rozmów i wskazówek "Świadomych wydawców" tekst projektu ustawy został dopracowany. Aktualna wersja dokumentu pochodzi z dnia 20 lutego 2017 roku, ale trwają nad nią dalsze prace na wniosek wydawców podręczników szkolnych, zrzeszonych w PIK. W roku 2017 odbyły się dwa spotkania środowiska książki z Premierem Piotrem Glińskim, który przeprowadził nieformalne konsultacje środowiskowe na temat projektu. Ministerstwo otrzymało około 150 opinii, w tym ponad 130 stanowisk podmiotów rynku książki, wspierających postulat Izby. Pomimo tego faktu Ministerstwo nie podjęło decyzji o procedowaniu wdrożenia projektu ustawy.
Teksty projektu dostępne są w materiałach do pobrania pod niniejszym artykułem.


Do pobrania:

Ustawa o ochronie rynku książki 31.08.2021

Uzasadnienie do ustawy 31.08.2021

Ustawa o ochronie rynku książki - projekt

Uzasadnienie do projektu ustawy

Jestem za ustawą o jednolitej cenie książki - plakaty:

1 A2.pdf

1 A4.pdf

2 A2.pdf

2 A4.pdf

prezentacja (02.03.2017) - ustawa o jednolitej cenie książki.pdf

Argumenty za ustawą o jednolitej cenie książki.2017-03-30.pdf

Fundusz Celowy 02.09.2013 r. - lista darczyńców

Wydarzenia w ramach projektu

Lang - ustawa o jednolitej cenie, Biblioteka Analiz

Lang - skutki ekonomiczne regulacji rynku książki, CASE Doradcy

Prezentacja PIK, konferencja 20.02.2014

Prezentacja, Sonia Draga, "Ochrona książek w UE", 12.05.2015, konferencja w Sejmie

Prezentacja, Łukasz Gołębiewski, "Przyczyny kryzysu książki w Polsce i szanse jego przezwyciężenia", 12.05.2015, konferencja w Sejmie

 

W skrócie

Komunikaty i bieżące informacje Biura PIK oraz najnowsze informacje branżowe w Twojej skrzynce e-mail. Zamów bezpłatny newsletter!

Strefa członków PIK

Pełny dostęp do treści serwisu dostępny jest tylko dla zalogowanych użytkowników.

Zaloguj się

Przystąp do PIK

By stać się członkiem PIK, wystarczy wypełnić deklarację członkowską. Lorem ipsum dolor sit amet enim.

Dowiedz się więcej